KIRIKHAN

KIRIK/HAN  (YIKIK HAN)

KIRIKHAN
KIRIKHAN

                           
Bir toz bulutu...
Bir uğultu...
Bir gürültüyle çöken...
Beton yığınları öldürdü bizi...
Hepimiz öldük...
Ruhu bedeninden ayrılanları toprağın sinesine emanet ettik, 
Ruhu hâlâ bedeninde olanlar ise, yani bizler Toprak üstünde öldük...

81 il , 72 millet ve hatta tüm dünyadan farklı farklı milliyet, din ve devletten insanların oluşturduğu küçücük bir ilçe olan KIRIKHAN şimdi YIKIK/HAN  olsa da, bu kadim toprakların asi/l evlatları olarak omuz omuza 72 millet bir aradayız. 

Kim bu 72 millet dersiniz ?
81 ilden ve hatta onlarca devletten gelerek, yerli halk ile buluşan kardeşliği, dilimin döndüğünce anlatmaya çalışayım.


KIRIKHAN;
Beyazid-i Bistami hazretleri türbesinin de bulunduğu darb-ı sak kalesi civarında Belen'e bağlı küçücük bir yerleşim yeri iken, Fransızların Hatay'ı işgali döneminde  ilçe merkezi, şu an deprem nedeniyle yıkılan eski kaymakamlık binası bölgesinde yoğunlaşarak ve zaman içinde göçler alarak büyüyüp gelişmiştir. Günümüzde yaklaşık 130 000 (yüz otuz bin) nüfuslu olan şehir, Arap baharı sonrası Suriye devletinin karışması sonucu, son göç dalgasını da yoğun olarak yaşamıştır. Bu göç dalgasında tahmini olarak 100 000 (yüz bin) kadar Suriyeli de Kırıkhan ilçemize yerleşmiş durumdadır.

İlçede, Türkmen nüfusu çoğunluktadır, 1950 sonrası Ahıska Türkleri, muş ilinden gelen göç, Maraş Elbistan ve Malatya taraflarından gelen Türkmen Aleviler, Karadeniz'den gelen Laz dediğimiz kardeşlerimiz, yerli Araplar, Aydın Osmaniye Konya gibi çeşitli illerden gelen yörüklerin yanı sıra, Hatay'ın cumhuriyetle şereflendiği ve sınırlarının da belli olduğu yıllarda Afrin bölgesine komşu sınırlarda, benim de mensubu olduğum kürt kardeşlerimiz yaşamaktadır. 
Ayrıca, muhacir, çerkez ve abdal kardeşlerimizin yanı sıra, kurbet dediğimiz gurup dışında, Kilis, Gazi Antep bölgesinden kırıkhanımıza yerleşmiş güzel kardeşlerimiz de vardır.

KIRIKHAN İLÇEMİZ ;
Konum olarak, Hatay'ın kalbi niteliğindedir, Hatay merkeze 40 km mesafede olan ilçemiz, kendisine komşu olan Reyhanlı ilçesine 40 km, diğer yanda komşu ilçe Hassa'ya 40 km ve İskenderun ilçesine de 40 km mesafede bulunmaktadır.

KÜLTÜR ;
Karacaoğlan bir koşmasında,

Kız senin elinden düştüm ben yasa
Çekildi bülbüller kalmadı tasa
Dönüp koyamadım altın kafese
Benim yârim öğrenmeden toy gitti

Kırıkhan’dan yüklediler göçünü
Mor sünbülle donattılar saçını
Ala gözlüm ayrı çekmiş göçünü
Bizim elden bir tomurcuk gül gitti

Karacaoğlan der o yiğit kârı
Peteği bal eder ustadır arı
Sana derim sana Beyler Çınar’ı
Ne taraftan ince belli yâr gitti.

Diyerek, Kırıkhan dan bahseder.

Kültürel anlamda bölgenin en zengin ilçesi olan Kırıkhan, Ahıska lı gençlerin Atabarı halayını, Kürtlerin şemame sini, lazların horonunu, kilislilerin yoh yohu, Arapların ya lelli sini, yörüklerin kız kaçırmasını, abdalların kırmızı kayışlı davulları ve gümüş işlemeli zurnaları eşliğinde, başı türkmenlerin çektiği, dön Kırıkhan dön halayını hep birlikte, kardeşçe döndüğü güzide bir şehirdir.

TARİH ;
Osmanlı döneminde Karacaoğlan şiirlerine dahi konu olan Kırıkhan,  bir rivayete göre, göç yolu üzerinde bulunan kırık bir han'dan ismini almıştır.
Diğer bir rivayet ise, göç yolunda bulunan kırkıncı han'ın burada bulunmasından dolayı buraya Kırıkhan dendiğini, ismini buradan aldığı söylenir.
Çoğunlukla konar göçer olan bölge halkı, 1865 tarihinde ıslah ordusu (fırka-i ıslahiye) tarafından yapılan iskanlandırma ile bölgedeki aşiretler iskan edilerek yerleşik düzene geçilmiştir.

COĞRAFYA ;
Doğusu kürt dağı, Reyhanlı ve Suriye sınırı, 
Batıda gavur dağı ve belen geçidi
Kuzeyinde Hassa ilçesi
Güneyde ise Amik ovası ve Antakya.


MUTFAK;
Pamuk hışı ile yanan Tandırda, biberli ekmeği
Bulama, Tog, Ayran çorbası
Keşkek de denen tavuklu dövmesi
Kuzu ciğeri kebabı
Firik pilavı (buğday)