“Çınarcık depremi Marmara Depremi’nin öncüsü olabilir mi?” Uzmanlar ne diyor?

İSTANBUL — 

Pazar akşamı Marmara Denizi’nde Çınarcık açıklarında meydana gelen 4,1 büyüklüğündeki deprem Yalova, Bursa, Kocaeli ile birlikte özellikle İstanbul’un Anadolu yakasında kıyıya yakın yerleşim yerlerinde hissedildi.

Kandilli Rasathanesi yerel büyüklüğü (ML) 4,1 olan depremin moment büyüklüğünü (Mw) 4,0 olarak kayıtlara geçirdi.

Bu depremden sonra Çınarcık açıklarında 1,5-2,6 büyüklükleri arasında 9 farklı artçı deprem oluştu.

Prof. Görür: “Sistem gerilim biriktiriyor”

4,1 büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen daha küçük artçılar hemen herkesin aklına, bunların, İstanbul’u büyük ölçüde etkilemesi beklenen Büyük Marmara Depremi’nin bir öncü faaliyeti olup olmadığı sorusunu getirdi.

Bilim insanları bu soruya farklı yanıtlar verdi.

Bilim Akademisi üyesi Profesör Naci Görür sosyal medya hesabından yaptığı yorumda “Deprem, Adalar fayının güneyindeki küçük normal faylar üzerinde olmuş olabilir. Fay çözümü ile bu belli olacaktır. Fay haritasını koyuyorum. Marmara’daki sistem gerilim biriktiriyor” ifadelerini kullandı.

Prof. Yaltırak: “Elde yeterli araştırma olmadığından bu deprem öncü mü değil mi bilemeyiz”

İstanbul Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Cenk Yaltırak ise Çınarcık açıklarındaki depremi 16 Kasım 2015’te meydana gelen 4,2 büyüklüğündeki depremden beri süregelen deprem aktivitesinin bir devamı olarak niteliyor.

VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Profesör Yaltırak, “Bizde veriler var ama bu depremlerin ne anlama geldiğini, depremlerin olma sıklıklarının belli bir periyotta nasıl bir ilişki taşıdığını izleyen araştırmalar ve dahası bunları anlamlandıran bir merkez yok. O yüzden bu deprem için bugün öncü demek ya da öncü değil mümkün değil. Peki neyi biliyoruz? 1999’dan beri o bölgede seri halinde depremler oluyor. 3 tane 5 tane deprem oluyor, fay susuyor. Birkaç yıl sonra yine benzer seri oluyor, susuyor. Fayın batısında da bu depremlerden oluyor. Şöyle örnek verebiliriz. Bu bir kapı ve menteşeleri zorlanıyor. Kapıya yüklenen şey zaman. Evet menteşeler çatırdıyor ve bu nedenle kapı kırılacak. Ama henüz sözünü ettiğim merkez olmadığından, yeterli işlenmiş anlamlandırılmış araştırma olmadığından kapının ne zaman kırılacağını bilmiyoruz” dedi.

Prof. Ercan: “Çınarcık depremi beklenen İstanbul Depremi’nin öncüsü asla olamaz”

Türkiye’nin en eski deprem araştırmacılarından biri olan İTÜ Jeofizik Bölümü emekli öğretim üyesi Ahmet Ercan ise dün gece yarısı Çınarcık açıklarında meydana gelen depremin asla “beklenen İstanbul Depremi”nin öncüsü olamayacağını söyledi.

VOA Türkçe’nin ulaştığı Profesör Ercan, “Ben yakınlarda mesela önümüzdeki beş on yıl da deprem beklemiyorum. Zaten bu fayın bulunduğu kırık ile olası İstanbul Depremi’ne neden olacak Kuzey Marmara kırığı birbirinden farklı. Üstelik bu deprem küçük bir deprem. Bir başka fay üzerinde bulunan 4,1’lik bir deprem kesinlikle beklenen İstanbul Depremi’ni tetiklemez ve onun öncüsü asla olamaz. Ama bölgede bir gerginlik birikimi olduğu muhakkak. 3,5 ila 6 büyüklüğündeki depremler yaşayacağız ama bu bölgede depremlerin yıkıcı olması için 6,4 büyüklüğündeki eşiği aşması gerekir. Biz bu deneyimleri beklenen İstanbul Depremi gerçekleşene kadar yaşayacağız” dedi.

Deprem korkusuyla geçen çeyrek asır

Türkiye neredeyse çeyrek asırdır ülkenin sanayisi ve ticaretinin merkezi olan 18 milyon nüfuslu İstanbul’u etkileyecek depremi konuşuyor.

17 Ağustos 1999 Gölcük ve 12 Kasım 1999 Düzce depremlerinden sonra İstanbul’da hissedilen en büyük deprem 5,8 büyüklüğündeydi.

24 Eylül 2019’da Silivri açıklarında meydana gelen deprem sonucu 43 kişi yaralandı, bir kişi kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetti.

Uzmanlar henüz zamanı kestirilemeyen olası İstanbul (Marmara) depreminin kentte “Küçük Kıyamet” olarak adlandırılan 1509 Depremi’yle benzer sonuçları doğurmasından endişe ediyor.

Hilmi Hacaloğlu