Anneler Günü’nün Kökeni: Bir Tatil Nasıl Doğdu?
Medya.Berlin
Dünyanın birçok ülkesinde Mayıs ayının ikinci Pazar günü kutlanan Anneler Günü’nün kökeni, modern anlamıyla 20. yüzyılın başlarına uzanıyor. Ancak annelere duyulan saygı ve sevgi teması, antik çağlardan bu yana farklı kültürlerde kendine yer buldu.
Antik Yunan’da tanrıça Rhea onuruna düzenlenen bahar festivalleri, Roma’da ise “Hilaria” adındaki kutlamalar annelere ithaf edilen ilk törenlerden sayılıyor. Hristiyan dünyasında ise Orta Çağ’dan itibaren “Ana Kilise Günü” (Mothering Sunday) olarak bilinen dini bir gün vardı. Ancak bugünkü anlamda laik bir “Anneler Günü” fikri, 19. yüzyılın sonlarına doğru ABD’de şekillenmeye başladı.
Modern Anneler Günü’nün temelini atan isim, Amerikalı Anna Jarvis oldu. 1905 yılında annesini kaybeden Jarvis, annelerin özverisini anmak için ulusal bir gün ilan edilmesi için kampanya başlattı. 1908’de Batı Virginia’da ilk resmî anma töreni düzenlendi. Kampanyası kısa sürede geniş destek buldu ve 1914 yılında dönemin ABD Başkanı Woodrow Wilson, Mayıs ayının ikinci Pazar gününü resmî Anneler Günü olarak ilan etti.
İlginç bir şekilde, Anna Jarvis, yıllar sonra bu günün ticarileşmesine karşı çıkarak, kutlamaların çiçek ve kart satışlarına indirgenmesini sert şekilde eleştirdi. Hatta bazı kaynaklara göre, kendi başlattığı bu günü iptal ettirmek için hukuki girişimlerde bile bulundu.
Bugün dünyanın farklı ülkelerinde kutlanan Anneler Günü, kültürel farklılıklara göre değişen tarihlerde ve geleneklerle anılıyor. Almanya, Türkiye, ABD ve birçok Avrupa ülkesinde Mayıs’ın ikinci Pazar günü kutlanırken; İngiltere, Norveç, Tayland gibi ülkelerde farklı tarihler tercih ediliyor.
İslam’da Annenin Yeri: Cennetin Kapısı ve İlahi Uyarı
Anneler Günü’ne dair kutlamaların ötesinde, İslam kültüründe anneye verilen değer, sadece bir güne değil tüm hayata yayılmış kutsal bir sorumluluk olarak görülüyor. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in “Cennet annelerin ayakları altındadır” hadisi, İslam’da annenin konumunu özetleyen en güçlü ifadedir.
Kur’an-ı Kerim’de ise anne babaya saygının önemi, doğrudan ilahi emirle bildirilmiştir. İsra Suresi’nin 23. ayetinde şöyle buyrulur:
“Rabbin, yalnızca Kendisine kulluk etmenizi ve ana-babaya iyilikle davranmanızı emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırsa, onlara ‘öf!’ bile deme, onları azarlama; ikisine de güzel söz söyle.” (İsrâ Suresi, 17:23)
Bu ayet, Müslüman birey için anne-babaya yönelik tutumun ne kadar hassas ve merhametli olması gerektiğini açıkça ortaya koyar. Bu yönüyle Anneler Günü, İslam ahlakında zaten hayatın doğal bir parçası olan anne sevgisi ve saygısının bir hatırlatıcısı olarak anlam kazanır.
