İsveç’e “yavaş onay süreci” mesajı mı verilecek?

İsveç’in NATO’ya katılım protokolüne onay verilmesinde ilk aşamada, Türkiye Büyük Millet Meclisi Dışişleri Komisyonu’nda, iktidardaki AK Parti’nin protokolü tek başına oy çokluğuyla kabul etme yeterliliği olduğu halde “yavaşlatma” yaklaşımı sergilenme ihtimali ön plana çıktı

Nov 16, 2023 - 14:15

0 28

İsveç’e “yavaş onay süreci” mesajı mı verilecek?

TBMM Dışişleri Komisyonu'nun gündeminde İsveç'in NATO üyeliği de var.

ANKARA —

İsveç’in NATO’ya katılım protokolüne onay verilmesinde ilk aşamada, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dışişleri Komisyonu’nda, iktidardaki AK Parti’nin tek başına oy çokluğu kabul edilmesine yeterli olduğu halde “yavaşlatma” yaklaşımı sergilenme ihtimali ön plana çıktı.

TBMM Dışişleri Komisyonu, bugün AK Parti'li Fuat Oktay'ın başkanlığında toplandı ve üç hafta önce Cumhurbaşkanlığı tarafından sevk edilmiş olan İsveç’in NATO’ya katılım protokolü, üçüncü sırada gündeme alındı. Dışişleri Bakanlığı'nı temsilen Bakan Yardımcısı Burak Akçapar salonda yerini aldı.

TBMM Dışişleri Komisyonu’nda CHP'li Namık Tan, Oğuz Kaan Salıcı, Talih Özcan, Süreyya Öneş Derici ve Utku Çakırözer yer aldı. CHP'li Mehmet Güzelmansur ise toplantıya katılmadı.

TBMM Dışişleri Komisyonu toplantısına CHP milletvekilleri de yerlerini aldı

Komisyonda İYİ Parti'li Kürşad Zorlu ve Bilal Bilici yer aldı. Saadet Partisi temsilcisi Cemalattin Kani Torun da salondaydı.

Komisyona MHP'li İsmail Özdemir katılırken, Kamil Aydın'ın katılmadığı görüldü.

TBMM İç Tüzüğü dolayısıyla işleyiş açısından İsveç’in NATO’ya katılım protokolünün tali komisyon olarak Milli Savunma Komisyonu’nun gündemine alınması da söz konusu olabilirdi. Ancak Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişte TBMM İç Tüzüğü’nde yapılan değişiklikle artık yasalaşma sürecinde tali komisyonda görüşülmesi zorunluluğu ortadan kalkmıştı. Bu kapsamda, Milli Savunma Komisyonu’nun gündemine karar verme yetkisine sahip AK Parti’li Komisyon Başkanı Hulusi Akar’ın komisyon toplantısı öngörmediği ve İsveç’in burada konuşulmayacağı kesinlik kazandı.

27 üyeli TBMM Dışişleri Komisyonu’nun AK Parti’nin 14 üyesi bulunması nedeniyle aslında tek başına oy çokluğuyla protokol için “kabul” oyu vermesi yeterli oluyor. AK Parti’nin 14 üyesinin yanı sıra MHP’nin komisyonda 2, CHP’nin 6, HEDEP’in 3, İYİ Parti’nin 2 üyesi ve Saadet Partisi’nin 1 üyesi bulunuyor.

Dışişleri Komisyonu’nda İsveç görüşmesine başlandığında, 14 AK Parti'li üye tam kadro salonda yer aldı.

CHP, HEDEP ve MHP'den birer üye eksik olması nedeniyle görüşmede Komisyon üyesi 27 milletvekilinden 24'ü salonda bulundu.

TBMM Dışişleri Komisyonu toplantısına İYİ partili üyeler de katıldı

İktidar cephesi, Dışişleri Komisyonu’nda Cumhur İttifakı'ndan 16 milletvekilinin oyuyla, muhalefet partileri destek vermese bile, İsveç’in katılım protokolüne onay verilmesini sağlayabilecek durumda. Ancak AK Parti ve MHP’nin İsveç’e onay sürecini “yavaşlatma” eğiliminde olduğu öne sürüldü.

Saat 13.15'te toplantıya başlayan Dışişleri Komisyonu’nun üçüncü sıradaki İsveç’in NATO’ya katılım protokolü görüşmelerini açacağı, ancak bugün tamamlamayabileceği, bu durumda İsveç’e onay verilmesini “Komisyon gündeminde” şeklinde askıda tutma durumu ortaya çıkacağı iddia edildi.

Komisyon, saat 14.00 itibariyle gündemdeki ilk iki sıradaki Kazakistan ve Bosna-Hersek ile ilgili anlaşmalara onay verdi ve İsveç maddesine geçildi.

İlk "ret" oyu açıklaması İYİ Parti'den geldi

Komisyonda İsveç'in NATO'ya katılım protokolüne ilk "ret" oyu mesajını İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu verdi. Zorlu, mevcut koşullarda bu protokol onayına muhalefet şerhi koyacaklarını söyledi.

Macaristan’ın da İsveç'in katılım protokolüne halen onay vermediğini anımsatan Zorlu, NATO’nun açık kapı politikasına karşı olmadıklarını, ancak İsveç’in gerekli adımları atması konusunda daha iyi bir takip gerektiğini belirterek, “Türkiye’nin elindeki bu kartı iyi kullanması gerekir. Teröristlerin iadesi için somut adımların kontrol edilerek daha şeffaf ve somut bulgularla paylaşılmasının önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle bu teklifin komisyondan geri çekilmesinin daha doğru olduğunu düşünüyoruz” dedi.

HEDEP de "Kürtler pazarlığı" gerekçesiyle "ret" oyu dedi

HEDEP adına Berdan Öztürk ise, “Kürtler'in İsveç’te bu süreçte pazarlık unsuru haline getirilmesini kabul etmiyoruz. Bu nedenle ret oyu vereceğiz” açıklamasında bulundu.

HEDEP'li Berdan Öztürk ve Serhat Eren TBMM Dışişleri Komisyonu'nda

HEDEP’li Serhat Eren de, “Bir ülkede terörist kabul edilen bir kişinin başka bir ülkede öyle görülmeyebileceğini” belirterek, Suriye'nin kuzeyinde teröristler olarak suçlananlar tarafından IŞİD'le mücadele edildiğini kaydetti.

AK Parti'li Komisyon Başkanı Fuat Oktay ise, HEDEP'lilerin "Kürtler boyutlu pazarlık" görüşüne itiraz etti. Oktay, PYD-YPG'nin PKK'nın uzantısı olduğu görüşünü aktardı.

Buna karşı HEDEP'li Eren ise, Salih Müslim'in geçmişte Türkiye'de ağırlandığını anımsatarak, YPG'yi terör örgütü olarak kabul eden iki ülke olarak Türkiye ve Katar'ın bulunduğunu söyledi.

Yıldız Yazıcıoğlu