Kuzey Yarımküre’de göz kamaştırıcı ışık gösterileri
Dünya'yı vuran alışılmadık derecede güçlü bir güneş fırtınası, Cumartesi günü erken saatlerde Kuzey Yarımküre'deki birçok ülkede gökyüzünde çarpıcı renk gösterileri yarattı. Uzmanlar, bu jeomanyetik fırtınanın enerji ve iletişim sistemlerinde kesinti yaratabileceği uyarısı yapıyor
VOA TÜRKÇE
Dünya'yı vuran alışılmadık derecede güçlü bir güneş fırtınası, Cumartesi günü erken saatlerde Kuzey Yarımküre'de gökyüzünde çarpıcı renk gösterileri yarattı.
Uzmanlar, bu jeomanyetik fırtınanın enerji ve iletişim sistemlerinde kesinti yaratabileceği uyarısı yaptı ancak henüz bir aksaklık yaşanmadı.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA), bir güneş patlamasının Cuma günü öğleden sonra, beklenenden saatler önce Dünya'ya ulaşması üzerine nadir görülen şiddetli bir jeomanyetik fırtına uyarısı yayınladı.
NOAA, enerji santralleri ve yörüngedeki uzay aracı operatörlerinin yanı sıra Federal Acil Durum Yönetim Ajansı'nı da önlem almaları konusunda uyardı.
NOAA, fırtınanın ABD'nin güneyinde Alabama ve Kuzey Kaliforniya'ya kadar Kuzey Işıkları üretebileceğini söyledi.
ABD, Kanada ve Rusya’nın yanısıra Avrupa’da İngiltere, Finlandiya, İrlanda, Slovakya ve Belçika dahil birçok ülkede beliren Kuzey Işıkları, Türkiye’de Karadeniz Bölgesi’nde de görüldü.
Tarihte kaydedilen en yoğun güneş fırtınası 1859 yılında Orta Amerika'da ve Hawaii'de Kuzey Işıkları oluşmasına yol açmıştı.
NOAA’dan uzay uzmanı Shawn Dahl, şu an yaşanan jeomanyetik fırtınanın boyutunun 1859’daki fırtınaya yaklaşabileceğini söyledi.
Dahl gazetecilere yaptığı açıklamada, bu fırtınanın normalde insanların evlerinde bulunan elektrik hatları için değil, enerji şebekeleri ve yüksek voltajlı iletişim hatları için risk oluşturduğunu söyledi.
Uzmanların uyarılarına göre, fırtınadan, uydular da etkilenebilir ve bu da Dünya'daki navigasyon ve iletişim hizmetlerini aksatabilir. Örneğin, 2003 yılında yaşanan aşırı bir jeomanyetik fırtına İsveç'te elektrikleri kesmiş ve Güney Afrika'da güç transformatörlerine zarar vermiştir.
NOAA'ya göre, fırtına sona erdiğinde bile navigasyon uyduları ile yer alıcıları arasındaki sinyaller karışabilir veya kaybolabilir. Ancak şu ana kadar henüz bir kesinti kaydedilmedi.
Güneş Çarşamba gününden bu yana güçlü güneş patlamaları üreterek en az yedi plazma patlamasına neden oldu. Koronal kütle atımı olarak bilinen her bir patlama, güneşin dış atmosferinden veya koronadan milyarlarca ton plazma ve manyetik alan içerebiliyor.
NOAA, patlamaların Dünya'nın 16 katı çapındaki bir güneş lekesiyle ilişkili göründüğünü belirtti. Tüm bunlar, Güneş 11 yıllık döngüsünün zirvesine yaklaşırken artan güneş aktivitesinin bir parçası olarak görülüyor.
Son yirmi yılın en büyük jeomanyetik fırtınası haftasonu boyunca Kuzey Yarımküre'nin büyük bir bölümünde göz kamaştırıcı ışık gösterilerine neden oldu. Kuzey ışıkları ya da Aurora Borealis olarak bilinen yeşil, pembe ve mor ışık perdeleri, Rusya'dan Amerika Birleşik Devletleri'ne kadar dünyanın dört bir yanında görülebildi. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi olayı "aşırı" olarak nitelendirdi ve Cumartesi günü güneş fırtınasının radyo, GPS ve uydu iletişimi için risk oluşturabileceği uyarısında bulundu. Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, mevcut jeomanyetik fırtınanın Pazar gününe kadar devam edeceğini söyledi. Jeomanyetik fırtınalar, Güneş'in koronasından gelen plazma ve manyetik alan patlamalarının Dünya'ya yönelmesiyle oluşuyor.
