Kerry: ‘’Çin ve ABD’nin iklim ilişkilerinin yeniden inşası için 'daha fazla çalışma' gerek’’

ABD’nin iklim özel temsilcisi John Kerry, dünyanın en büyük iki sera gazı yayıcısı arasındaki güveni yeniden inşa etmeyi amaçlayan Pekin'deki üç günlük görüşmelerinin sonuna geldi. Kerry, Çin ile önemli konularda anlaşmaya varmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söyledi.

Kerry bugün gazetecilere yaptığı açıklamada, "Ekibimiz ve ABD yönetimi olarak, Pekin'e neredeyse geçen Ağustos ayından bu yana yaşanan tıkanıklığı gidermek için geldik" dedi.

İklim görüşmeleri geçen yıl ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Çin'in egemenlik iddia ettiği Tayvan'a yaptığı ziyaretin ardından askıya alınmıştı.

Kerry bugünkü açıklamasında, "Bu ziyaret, o zamandan bu yana ilk yüz yüze görüşmemiz ve yeni bir çığır açmak için buradayız" diye konuştu.

Kerry, yıl sonunda Dubai'de yapılacak Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’ndaki (COP28) kritik görüşmeler öncesinde iki ülke arasında daha fazla toplantı yapılacağını kaydetti.

İLGİLİ HABERLER

“İklim işbirliği ABD-Çin ilişkilerini yeniden tanımlayabilir”

Çevre grubu Greenpeace'in Pekin’deki kıdemli iklim danışmanı Li Shuo, bu haftaki görüşmelerin "ABD-Çin iklim diyaloğu için karmaşık bir kurtarma operasyonu" olduğunu ve ilişkileri "daha güçlü bir zemine" oturtabileceği görüşünde.

Reuters haber ajansına konuşan Li, "Daha fazla angajman ile kömür tüketiminin azaltılması, metan emisyonlarının kesilmesi ve COP28'de daha güçlü bir sonuca giden yolun açılması konusunda daha fazla azim yaratabilir" dedi.

ABD Dışişleri Bakanlığı görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Kerry'nin Çin Başkan Yardımcısı’na küresel ısınmanın 1,5 santigrat derece ile sınırlandırılmasının Çin'in karbon ve karbondioksit dışı emisyonları azaltmaya yönelik önemli çabalar göstermesini gerektirdiğini söylediğini belirtti.

Kerry daha önce Çin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Han Zheng'e iklim değişikliğinin "evrensel bir tehdit" olduğunu ve Pekin ile Washington arasındaki daha geniş diplomatik meselelerden ayrı olarak ele alınması gerektiğini söyledi.

Son yıllarda iki taraf arasında yaşanan diplomatik zorlukları kabul eden Kerry, iklimin dünyanın en büyük ekonomilerinin ortak çabalarını gerektiren "bağımsız" bir sorun olarak ele alınması gerektiğini belirtti.

Çin'in geniş parlamento binası olan Pekin'deki Büyük Halk Salonu'nda düzenlenen toplantıda Kerry, gazetecilere, "İklim konusunda bir fark yaratma kabiliyetine sahibiz. Biz sadece bilimin ışığında hareket ediyoruz. Yaptığımız şeyde siyaset ya da ideoloji yok" ifadelerini kullandı.

Sıcak hava dalgalarının Avrupa, Asya ve ABD’nin bazı bölgelerini kavurduğu Pazar günü Pekin'e gelen Kerry, hükümetlerin küresel ısınma ve aşırı hava olaylarına katkıda bulunan karbon salımlarını azaltmak için ciddi adımlar atması gerektiğinin altını çizdi.

Kerry, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Han'a "COP28 öncesi aylarda biraraya gelebilirsek, bu konuda derin bir fark yaratma fırsatına sahip olacağız" dedi.

Han da Kerry'nin elçi olarak atanmasından bu yana iki ülkenin iklim konusunda yakın iletişim ve diyaloğu sürdürdüğünü, yayınladıkları ortak bildirinin dünyaya "olumlu bir sinyal" gönderdiğini belirtti.

''ABD'nin Çin politikalarında 'Kissinger tarzı bilgeliğe' ihtiyacı var''

Öte yandan Richard Nixon ve Gerald Ford yönetimlerinde ABD dışişleri bakanı ve ulusal güvenlik danışmanı olarak görev yapan ünlü diplomat Henry Kissinger da Çin ziyaretini sürdürüyor.

1970'lerde Washington ile Pekin arasındaki ilişkilerin normalleşmesinde kilit rol oynayan Kissinger, dün Çin Savunma Bakanı Li Shangfu ile görüşmesinin ardından bugün de Çin'in dış politikasına yön veren en kıdemli diplomat Wang Yi ile biraraya geldi.

Washington, görevden ayrıldığından beri Çin'i düzenli olarak ziyaret eden ve şu anda 100 yaşında olan Kissinger'ın bu hafta Çin'e yapacağı geziden haberdar olduğunu, ancak Kissinger'ın ABD hükümeti adına hareket etmediğini kaydetti.

Geçen yılın sonlarına kadar Çin Dışişleri Bakanı olan Wang, Kissinger'dan "eski bir dost" olarak bahsetti ve iki ülke arasındaki karşılıklı anlayışın geliştirilmesinde "yeri doldurulamaz bir rol" oynadığı için deneyimli diplomatı övdü.

Çin Dışişleri Bakanlığı, Wang'ın toplantı sırasında "ABD'nin Çin'e yönelik politikaları Kissinger tarzı diplomatik bilgelik ve Nixon tarzı siyasi cesaret gerektiriyor" dediğini aktardı.

Wang Kissinger'a, Çin'i reforme etmeye çalışmanın "imkansız", onu kuşatmanın ve kontrol altına almanın ise "daha da imkansız" olduğunu söyledi.

Çin Dışişleri Bakanlığı'na göre Kissinger da, ''Ne kadar zor olursa olsun her iki taraf da birbirlerine eşit davranmalı ve temaslarını sürdürmeli. Diğer tarafı izole etmeye çalışmak kabul edilemez'' dedi.

Çin'in Rusya ile yakınlığı, Tayvan üzerindeki toprak iddiası ve ABD'nin ileri teknolojilere yönelik ticaret kısıtlamaları çağrıları dahil bir dizi konu Washington-Pekin hattında gerilime neden oluyor.

Wang, Tayvan Boğazı'nda istikrar umuluyorsa, ABD'nin "Tayvan'ın bağımsızlık yanlısı ayrılıkçı faaliyetlerden" uzak durması gerektiğini söyledi.