Zaman Yönetimi

2023 yılının ilk yazısına geçmeden önce, herkes için sağlıklı, mutlu ,huzurlu, sevginin, anlayışın ve merhametin kalplerden eksik olmadığı bir yıl dilerim.

Yeni yılın ilk yazısı ne olmalı? diye düşünürken aklıma, insan hayatı için en kıymetli şeylerden biri olan zaman geldi. Madem yılın ilk Pazartesi, madem önümüzde koskoca bir yıl var, o halde bu yılı iyi değerlendirmek için zamanımızı iyi yönetmek gerekmez mi?  

Zaman geri döndürülemeyen, artırılamayan, eksikliğinde büyük sıkıntılar oluşturan ve  boşa harcanmayacak kadar kıymetli bir kavramdır. Zamanı iyi kullanmak hem okul hayatı, hem iş hayatı, hem özel hayat için çok önemlidir.

                                                  Hayata yeniden başlasaydım saniyelerin nabzını tutardım.

                                                                                                                                 Dostoyevski

Her insan hayatının bir evresinde, şunu yetiştiremiyorum, hiç vaktim yok, kafamı kaldıracak vakit bulamıyorum benzeri sözler söylemiştir. Bu sözler bazen gerçeklik taşır, bazen de insanın kendisini avutmak için sığındığı bir limandır.

Zaman yönetimi, yukarıda da belirttiğim gibi hayatımızın her evresi için önem taşımaktadır. Bu nedenle, kendimizi, okul hayatından itibaren bu konuyla ilgili olarak geliştirmeye başlarsak, ileride iş hayatında da bu gelişimin meyvelerini yemeye devam ederiz.

İyi bir zaman yönetimi nasıl yapılır?

Zaman yönetimi ile ilgili internette bir araştırma yaptığımızda karşımıza birçok yöntem çıkar. Elbette ki bu yöntemlerin hepsi çok kıymetlidir. Ancak benim burada üzerinde durmak istediğim konu, birey olarak günlük rutinimizde ne gibi önlemler alabiliriz? sorusuna vereceğimiz cevaplarla ilgilidir.

• Her konuda olduğu gibi zaman yönetimi konusunda da denge en önemlisidir. Hangi sorumluluklara sahipsek, zamanımızı bu sorumluluklara dengeli dağıtmak, başarmanın ilk adımıdır. Çünkü zaman yönetimi demek sadece çalışmak demek değil, gün içinde yaptığımız tüm faaliyetleri kapsayan bir sistem demektir. Örneğin, bir öğrencinin sadece sosyal medyada zaman harcaması nasıl doğru değilse, sadece ders çalışması da doğru değildir. Tümüne yeterli zamanı ayırmayı başarması en doğru olandır.

• Hayat tekrarlardan ibarettir. Her sabah güneş doğar, her akşam batar. Üşendiğimiz, ertelediğimiz, zamanımız yok diye yapmaktan imtina ettiğimiz işleri, hayat akışımıza küçük küçük tekrarlar halinde soktuğumuzda, bir bakmışız ki o işlere de zaman ayırmayı başarmışız. Örneğin, kitap okumak bunun en güzel örneğidir. Çoğu insan kitap okuma konusunda vaktim yok bahanesine sığınır. Oysa, bahsedilen vakit sosyal medya için nedense hep vardır. İşte bu noktada tekrar sistemi kullanılabilir. Örneğin her gün 5 dk. kitap okumakla başlayıp, 5 dk. alışkanlık haline dönüştüğünde, yani o eylem, unutulmayıp, ertelenmeyip mutlaka gerçekleştirildiğinde, dakika sayısı artırılarak vaktim yok bahanesi ortadan kaldırılabilir. 

• Hangi işi yapıyorsak layığıyla yapmak zamanımızı iyi yönetmemize yardımcı olur. Ders çalışırken, sosyal medyada acaba şu an neler oluyor? diye düşünmek ya da işyerimizde bir rapor hazırlarken, çıkış saatimizi düşünmek hem demotive olmamıza, hem de aklımızı yaptığımız işe veremememize sebep olur. Bunun sonucunda da belki de işimizi iyi yapamadığımız için baştan başlamak zorunda kalabiliriz.

• Bir diğer önemli konu, önemsiz gördüğümüz, bir ara yaparım 2 dakikamı almaz diye ötelediğimiz işleri anında yapmaktır. Küçük görüldüğü için ötelenen işler, çoğaldıkça, zaman alan, büyük işlere dönüşebilir. Bu nedenle onları vaktinde yapmak, zaman yönetiminin en önemli adımıdır.

• Zaman yönetimi konusunda bir diğer konu da hayır demeyi başarmaktır. Çevremizde planlarımızın bozulmasına neden olacak unsurlar veya planladıklarımızın üzerine verilen yeni görevler mutlaka olacaktır. Bu gibi durumlarda kendi gücümüzün farkında olup, planımızı yetiştiremeyeceğimizi düşünüyorsak hayır demeyi de başarmalıyız. Çünkü hayır diyemezsek planlar ötelenmeye mahkum olur.

• Bence, her insanın hayatına not tutmayı dahil etmesi, zamanı iyi yönetmesi için önemli bir araçtır. Günümüz teknolojisinde, not tutmak sadece kağıt kalemden ibaret olmayıp, elimizden düşüremediğimiz cep telefonlarımız aracılığıyla da, not tutma şansımız bulunmaktadır.

• Not tuttuğumuz, planladığımız işlerimizi sınıflandırmak, bir diğer önemli konudur. Çünkü aynı anda yapılabilecek işler vardır, yapılamayacak işler vardır. Sınıflandırmayı işlerimizi acil ve önemli kategorisine ayırarak yapabiliriz.

         Önemli ve Acil : Bu alana süre sonu olan, ve gerçekleştirilmezse, ciddi sorunlara yol açabilecek işler dahil edilmelidir.

         Önemli ama Acil Değil: Bu alana süre sonu yok ama gerçekleştirilmek zorunda olan işler dahil edilmelidir.

         Önemli Değil ama Acil: Bu alana süre sonu var ama sorun çıkarmayacak işler dahil edilmelidir.

         Önemli Değil,Acil Değil: Ne süre sonu var, ne de sorun çıkarır. Hobiler, boş vakit etkinlikleri bu alana dahil        edilebilir.

• İşlerimizi yukarıdaki gibi, acil-önemli, acil-önemli değil, önemli-acil değil, önemli değil-acil değil şeklinde sıralamak, hangisinden başlamamız gerektiği konusunda bize  yol gösterici olacaktır. Ancak unutmamamız gereken şudur, insanoğlu sosyal bir varlıktır ve mutlaka iş ya da ders dışında eğlenmeye de zaman ayırmalıdır. Yani tablodan şu sonucu çıkarmak yanlıştır. Acil değil, önemli değilse yapma! Sağlıklı olan bu tablodaki her işi gerçekleştirmeyi başarabilmektir.

Son olarak zaman, hem boşa harcamayacak kadar kısa, hem de birçok şeyi gerçekleştirebilecek kadar uzundur. Önemli olan onu iyi kullanmayı bilmektir. Bunu başardığımızda; daha bilinçli, daha okur-yazar, daha sosyal, daha anlayışlı, ne istediğini bilen, hedeflerinin peşinde koşan insanlar olmamamız için hiçbir sebep kalmayacaktır.

Herkese mutlu seneler....