Alman Mahkemesi Gambiyalı Ölüm Timi Üyesini Ömür Boyu Hapse Mahkûm Etti
ALMANYA —
Perşembe günü bir Alman mahkemesi, bir AFP gazetecisi de dahil olmak üzere eski diktatör Yahya Jammeh'in muhaliflerine suikast düzenleyen bir ölüm mangasına katıldığı gerekçesiyle Gambiyalı bir adamı ömür boyu hapis cezasına çarptırdı.
Bai Lowe, Junglers olarak bilinen suikast ekibinin şoförü rolü nedeniyle insanlığa karşı suçlar, cinayet ve cinayete teşebbüsten suçlu bulundu.
Savcılar, kuzeydeki Celle kasabasındaki mahkemedeki yargıçlardan, kendisine yönelik suçlamaları reddeden Lowe'ye ömür boyu hapis cezası vermelerini istemişti.
Federal savcılara göre Jungler birimi, "Gambiya halkını korkutmak ve muhalefeti bastırmak" amacıyla "diğer şeylerin yanı sıra, Gambiya'nın o zamanki başkanı tarafından yasadışı öldürme emirlerini yerine getirmek için kullanıldı".
İddia edilen suçlar arasında, 16 Aralık 2004'te Gambiya'nın başkenti Banjul'un eteklerinde arabasında vurularak öldürülen AFP muhabiri Deyda Hydara'nın 2004 yılında öldürülmesi de yer alıyor.
Lowe'un Hydara'nın arabasının durdurulmasına yardım ettiği ve katillerden birini kendi aracıyla sürdüğü ortaya çıktı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne göre geçen yıl başlayan dava, "Jammeh döneminde Gambiya'da işlenen insan hakları ihlallerini evrensel yargı yetkisi temelinde ele alan ilk dava".
Hukuk ilkesi, yabancı bir ülkeye, nerede işlendiğine bakılmaksızın insanlığa karşı suçları, savaş suçlarını ve soykırımı kovuşturma olanağı tanıyor.
Gazeteci cinayeti
Hydara, bağımsız The Point gazetesinin editörü ve kurucu ortağıydı ve 30 yıldan fazla bir süre AFP muhabiriydi.
Dört çocuk babası olan adam aynı zamanda Sınır Tanımayan Gazeteciler adlı STK'nın (RSF) Gambiya muhabiri olarak da çalışıyordu ve bu küçük Batı Afrika eyaletindeki gazeteciler arasında duayen olarak görülüyordu.
The Point'te, Gambiya siyaseti hakkındaki görüşlerini dile getirdiği "Günaydın Sayın Başkan" başlıklı, geniş çapta okunan bir köşe yazdı.
RSF'nin araştırmalarına göre Hydara, ölümünden hemen önce Gambiya istihbarat servisleri tarafından gözetleniyordu.
Savcılar, Hydara'nın öldürülmesinde rol oynamasının yanı sıra Lowe'u, avukat Ousman Sillah'a yönelik suikast girişiminde ve cumhurbaşkanının muhalifi olduğundan şüphelenilen Dawda Nyassi'nin öldürülmesinde yer almakla suçluyor.
Lowe, Aralık 2012'de Senegal üzerinden Avrupa'ya geldi ve Jammeh yönetimi altında hayatından endişe duyan siyasi bir mülteci olarak sığınma talebinde bulunduğunu söyledi.
Mart 2021'de Almanya'da suçlamalarla gözaltına alınmıştı.
'Yasanın uzun kolu'
Polise göre Lowe aleyhindeki deliller arasında, 2013 yılında ABD merkezli bir Gambiya radyo istasyonuna verdiği ve saldırılara katılımını anlattığı bir telefon röportajı da yer alıyor.
Ancak mahkemeye okunan beyanında Lowe, Jammeh hükümetinin zulmünü göstermek için yalnızca davanın gerçekleri hakkında başkalarının kendisine söylediklerini tekrarladığını söyledi.
Jammeh, Gambiya'yı 22 yıl boyunca demir yumrukla yönetti ancak Ocak 2017'de başkanlık seçimini pek tanınmayan Adama Barrow'a kaptırdıktan sonra ülkeden kaçtı.
Sonuçları kabul etmeyi reddetti ancak halk ayaklanması nedeniyle zorlandı ve Ekvator Ginesi'ne kaçtı.
Uluslararası Hukukçular Komisyonu'nda Jammeh kurbanlarıyla çalışan avukat Reed Brody, "Yasanın uzun kolu Almanya'da Bai Lowe'u yakaladı... ve umarız yakında Jammeh'in kendisini de yakalar" dedi.
Lowe, 2017'den bu yana İsviçre'de soruşturma altında olan eski içişleri bakanı Ousman Sonko ve Haziran 2020'de Amerika Birleşik Devletleri'nde suçlanan bir başka eski Jungler olduğu iddia edilen Michael Sang Correa ile birlikte Jammeh'in yurtdışında tutuklandığı iddia edilen üç suç ortağından biri.
Gambiya hükümeti bu yılın başlarında Jammeh döneminde işlenen suçları yargılamak için bir mahkeme kurmak amacıyla bölgesel ECOWAS bloğuyla birlikte çalıştığını söyledi.