Almanya’nın Vize Retleri ve Sınır Kontrollerinde Yeni Dönem

BERLİN — Almanya ve Avrupa Birliği ülkeleri, Schengen vizesi verme sürecinde her geçen gün daha katı hale geliyor. Son dönemde birçok Türk vatandaşı, başvurularının gerekçe sunulmadan reddedilmesinden şikayet ederken, son olarak Almanya’nın, vize reddine itiraz haklarını askıya alması dikkat çekti. Bu uygulamayla birlikte vize süreçleri daha da yavaşlayarak neredeyse durma noktasına gelecek.

Almanya Dışişleri Bakanlığı, Haziran 2023’te yaptığı bir açıklamayla, Türkiye, Çin ve Fas’ta vize reddine yapılan itirazların değerlendirilmesinin askıya alındığını duyurmuştu. Bakanlık, bu uygulamanın bir yıl daha uzatıldığını ve 30 Haziran 2025’e kadar süreceğini belirterek, bu tarihe kadar reddedilen başvurulara yanıt verilmeyeceğini açıkladı. Buna göre, Almanya’nın vize başvurularına gerekçe göstermeksizin “ret” cevabı verdiği kişilerin, bu süreç boyunca itiraz hakkı kısıtlanacak.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise, düzensiz göçmenlerin sınır dışı edilmesini hızlandıracak yeni bir yasa teklifi sunacağını belirtti. Almanya’ya vize başvurusunda bulunan Türk vatandaşlarının yaşadığı sıkıntılar ise yalnızca itiraz süreçleriyle sınırlı değil. 2022 yılında Türk vatandaşları, Almanya’nın konsolosluklarına 120 bin 876 vize başvurusunda bulunurken, bu başvuruların %40’ı reddedildi. Schengen ile ilgili istatistikleri analiz eden SchengenVisaInfo.com verilerine göre, 2013 yılında AB ile vize serbestisi müzakerelerinin başlamasından bu yana Türk vatandaşlarının vize reddi oranı üç kat arttı.

Türkiye’nin AB’ye üyelik süreci askıda kalırken, Gümrük Birliği içinde yer alan Türkiye vatandaşlarının vize onay oranları, geçtiğimiz yıl Çin ve Hindistan gibi ülkelerin, hatta AB tarafından yaptırımlara tabi tutulan Rusya’nın da gerisinde kaldı. Almanya yetkilileri, vize başvurularında yetersiz belgeler, mali durumun zayıf olması ve seyahat amacının belirsizliği gibi gerekçeler sunarken, artan göç endişesi nedeniyle vize koşullarını daha da sertleştirdiği yorumları yapılıyor. Almanya’nın, Türkiye’den gelen yoğun göçü engellemeyi hedeflediği belirtiliyor. Bazı başvuru sahipleri, tüm belgeleri eksiksiz sunmalarına rağmen “seyahat gerekçelerinin inandırıcı bulunmadığı” veya “geri döneceklerine dair yeterli kanaat oluşmadığı” gerekçesiyle ret aldıklarını ifade ediyor.

Almanya’nın bu yeni katı tutumu yalnızca vize başvurularını etkilemekle kalmıyor, sınır kontrollerinde de yoğun tedbirler devreye giriyor. Almanya, 16 Eylül itibariyle sınır güvenliğini artırmak amacıyla kara sınırlarında kontrol başlatmış durumda. İçişleri Bakanı Nancy Faeser, bu kontrollerin Fransa, Lüksemburg, Belçika, Danimarka ve Hollanda sınırlarını da kapsayacak şekilde genişletildiğini duyurdu. Polonya, Çek Cumhuriyeti ve İsviçre sınırlarında Ekim 2023 ortasından itibaren devreye giren bu kontroller, Avusturya ile olan sınırda ise 2015’ten bu yana sürüyor.

Alman İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, Ekim 2023 ile 20 Ekim 2024 tarihleri arasında bu dört sınırdan yaklaşık 57 bin izinsiz giriş tespit edildi. Bu süre zarfında 33 bin kişi geri çevrilirken, yaklaşık 1.400 insan kaçakçısı da yakalandı. Almanya’nın sınır ve vize uygulamalarındaki bu sıkılaşma, ülkede güvenliği artırmaya yönelik bir önlem olarak öne çıksa da, eleştiriler bunun seyahat özgürlüğüne sınırlama getirdiği yönünde.