Çin Cumhurbaşkanı Xi Vietnam'da: İşbirliği anlaşmaları masada

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, altı yıl aradan sonra Vietnam'a ilk ziyaretini gerçekleştiriyor. Ziyaretin ABD Başkanı Joe Biden’ın Vietnam’ın başkenti Hanoi'ye gitmesinden üç ay sonra gerçekleşmesi dikkat çekti. İki gün sürecek ziyaret komünist ülkeler arasındaki bağları geliştirmek amaçlıyor.

"Büyük güçlerin Güneydoğu Asya ülkesinde nüfuz mücadelesinin bir yansıması" olarak yorumlanan ziyarette Xi, Hanoi havaalanında Başbakan Pham Minh Chinh tarafından karşılandı. Devlet medyasında yer alan fotoğraflara göre otele giden yolda insanlar iki ülkenin bayraklarını dalgalandırdı.

Ekonomik alanda çok yakın olan ilişkilere rağmen, iki komşu Güney Çin Denizi'ndeki sınırlar konusunda anlaşmazlık yaşıyor ve binlerce yıllık bir çatışma geçmişine sahipler.

Xi, ziyareti öncesinde Vietnam Komünist Partisi'nin gazetesinde yayınlanan bir görüş yazısında, "Asya’nın geleceği Asyalılardan başka kimsenin elinde değil" dedi.

İki ülke arasında kurulacak "ortak geleceğe sahip bir topluluğun" stratejik öneme sahip olacağını da sözlerine ekleyen Xi, isim vermese de ABD'ye açık bir gönderme yaparak dünyada yükselen "hegemonyacılığa" karşı uyarıda bulundu.

Pekin’in "ortak gelecek" ifadesine Hanoi mesafeli

Reuters’a konuşan yetkililer ve diplomatlar, Xi'nin ziyaretinin, Pekin'in iki taraf arasındaki bağları tanımlamak için tercih ettiği, ancak Hanoi'nin başlangıçta direndiği "ortak gelecek" ifadesinin kullanımı üzerine yapılan uzun görüşmeler nedeniyle de ertelendiğini söyledi. Yetkililer, aylar öncesinden planlanan ziyaretin, Biden'ın gezisinden önceye denk gelmesinin bile düşünüldüğünü söyledi.

Singapur'daki Iseas-Yusof Ishak Enstitüsü'nde Vietnam ile ilgili stratejik ve siyasi konularda uzman Le Hong Hiep, ilişkilerin geliştirilmesinin sadece sembolik olacağını söyledi.

Le Hong Hiep, "Vietnam'ın Çin'e olan güvensizliği derindir ve Vietnam halkının bakış açısına göre, Çin, Güney Çin Denizi'nin büyük bir kısmında hak iddia etmeye devam ettiği sürece iki ülke arasında 'ortak kader' yok denecek kadar azdır" dedi.

Demiryolları, dijital altyapı ve nadir toprakları kapsayan çok sayıda anlaşma masada

Vietnam'ın devlet gazetesi Tuoi Tre'nin Çin Büyükelçisi Xiong Bo'dan aktardığına göre, görüşmelerde "düzinelerce işbirliği belgesi” masada olacak.

Anlaşmaların, komşular arasındaki demiryolu bağlantılarının iyileştirilmesine yönelik Çin yatırımlarını içermesi bekleniyor; olası kredilerin hacmi ve koşulları net olmasa da hibeleri de kapsayacak.

Ulaşım bağlantılarının güçlendirilmesi Vietnam'ın Çin’e, özellikle tarım ürünleri olmak üzere daha fazla ihracat yapmasını sağlarken Pekin de ülkenin kuzeyini güneydeki tedarik zinciri ağlarıyla daha fazla bütünleştirmek istiyor.

Çinli firmalar, Batılı müşterilerine daha yakın olmak, ABD-Çin ticaret geriliminden kaynaklanan riskleri azaltmak ve Çin'in zayıflayan ekonomisine maruz kalmamak için bu yıl bazı operasyonlarını, COVID-19 salgını öncesine kıyasla daha hızlı bir şekilde Vietnam'a taşıdı.