Orta Asya Turuna Çıkan Blinken’dan Destek Mesajları

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin birinci yıldönümünün ardından, beş eski Sovyet cumhuriyetinin yetkilileriyle görüşmek üzere Orta Asya’yı ziyaret ediyor.

Blinken'ın Kazakistan ve Özbekistan başkentlerine düzenlediği ziyaret, Biden yönetiminin en üst düzey diplomatı olarak bölgeye yaptığı ilk gezi niteliğinde.

Ziyaret, Moskova'nın Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan'ı da kapsayan bölgesel etkisini de sınayan Ukrayna işgalinin 24 Şubat'taki yıldönümünden sadece birkaç gün sonra gerçekleşiyor.

Bölge liderleri, Moskova'nın Batı'nın yaptırımlarını aşmak için kendi pazarlarına ve ticaret yollarına yönelmesi nedeniyle yeni buldukları kozla Rusya'ya karşı durma konusunda cesaretlenmiş durumda.

Blinken'dan Çin'e uyarı

Blinken'dan Çin'e uyarı

Blinken, Özbekistan'ın başkenti Taşkent'e gitmeden önce bugün Kazakistan’ın başkenti Astana'da beş Orta Asya ülkesinin dışişleri bakanlarıyla biraraya geldi.

Blinken, Astana'daki görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında Pekin’in Rusya'ya Ukrayna savaşı nedeniyle uygulanan yaptırımları ihlal etmesi durumunda Washington'un Çinli şirketleri ve kişileri yaptırımlarla hedef almaktan kaçınmayacağını söyledi.

Blinken, Moskova'ya askeri yardım sağlamasının Çin'in dünya genelindeki ülkelerle ilişkilerinde ciddi bir sorun teşkil edeceğini söyledi.

Blinken "Çin, Ukrayna'da her ikisini de aynı anda yapamaz. Hem barış önerileri sunup hem ateşe körükle gidemez" diye konuştu.

Blinken, "Yaptırımlara uyumu çok yakından izliyoruz ve C5 (Beş Orta Asya ülkesi: Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan) ortaklarımız dahil birçok ülkeyle savaşın ekonomilere sıçramasının etkileri konusunda devam eden bir görüşmeler yapıyoruz." dedi.

Washington'un şirketlere Rus firmalarıyla ilişkilerini azaltmak için zaman tanımak amacıyla lisans verdiğini kaydeden Blinken, Biden yönetiminin bölge için söz verdiği 25 milyon dolara ek olarak, yeni ticaret yolları dahil ekonomik büyümeyi desteklemek ve iş dünyasının yeni ihracat pazarları bulmasına yardımcı olmak için 25 milyon dolarlık yeni kaynak açıkladı.

Biden yönetimi, Batı’daki çatışmalardan ekonomik olarak etkilenen ülkelere ABD’yle işbirliğinin faydalarını göstermek amacıyla Orta Asya ile ilişkilerini arttırmayı hedefliyor.

Blinken bugün Astana'da, Kasım ayında büyük bir farkla yeniden seçilen ve Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'daki toprak iddialarına kamuoyu önünde karşı çıkan Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile de biraraya geldi.

Karşılıklı destek mesajları

Cumhurbaşkanlığı sarayındaki görüşmede Tokayev, Blinken'a "Güvenlik, enerji, ticaret ve yatırımlar gibi stratejik açıdan önemli pek çok alanda çok iyi ve güvenilir, uzun vadeli ortaklıklar kurduk" dedi.

Blinken bugün Dışişleri Bakanı Muhtar Tleuberdi'ye de, Washington'un 1991 yılında Moskova'dan bağımsızlığını kazanan Kazakistan'ın egemenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü desteklediğini söyledi.

Blinken, Rusya'nın yine eski bir Sovyet cumhuriyeti olan Ukrayna'yı işgaline atıfta bulunarak "Bazen bu lafları sadece sarfediyoruz ama aslında gerçek anlamları var ve elbette bu özel zamanda normalden daha fazla yankı uyandırdıklarını biliyoruz" dedi.

Rusya ve Kazakistan dünyanın en uzun kesintisiz kara sınırını paylaşıyor. Kazakistan, Ukrayna'dan sonra eski Sovyet cumhuriyetleri arasında ikinci en büyük etnik Rus nüfusa sahip. Bu durum bazı Kazaklar’ın, ülkelerinin güvenliği konusunda endişelenmesine yol açıyor.