Almanya-Türkiye ilişkilerinde yeni dönem mi? Alman basını Merz’in Ankara ziyaretini nasıl yorumladı

Almanya-Türkiye hattında diplomatik sıcaklık

Alman Şansölyesi Friedrich Merz’in Türkiye’ye yaptığı ilk resmi ziyaret, Berlin ve Ankara arasında uzun süredir beklenen diplomatik teması yeniden canlandırdı. Ziyarette Atatürk’ün mozolesine çelenk bırakılması, eşi Charlotte Merz’in protokole dâhil edilmesi ve Erdoğan’la gerçekleşen uzun görüşme, Alman basını tarafından hem “diplomatik jest” hem de “hesaplı yakınlaşma” olarak yorumlandı.

Friedrich Merz, Ankara’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde bir araya geldi. Görüşmede Gazze, Suriye ve Rusya konuları ele alınırken, iki ülke ilişkilerinin “stratejik ortaklık” düzeyine taşınması vurgulandı.

Alman hükümet sitesinde yer alan açıklamada Merz’in şu sözleri öne çıkarıldı:

“Wir gehen in eine neue geopolitische Phase … dabei führt kein Weg an einer guten und vertieften Partnerschaft mit der Türkei vorbei.”

(“Yeni bir jeopolitik döneme giriyoruz… Türkiye ile iyi ve derinleşmiş bir ortaklık kurmadan bu mümkün değil.”)

Kaynak: bundesregierung.de

Die Welt: “Stratejik ortaklık çağrısı, sınırlı insan hakları eleştirisi”

Die Welt gazetesi, “Merz will strategische Partnerschaft mit Türkei stärken” başlığıyla yayımladığı haberde ziyaretin içeriğini şöyle özetledi:

“Almanya, Türkiye ile yıllardır süren gerilimli ilişkileri stratejik bir ortaklığa dönüştürmek istiyor.”

Ancak aynı analizde şu eleştiri de yer aldı:

“İnsan hakları konusundaki eleştiriler şu ana kadar oldukça sınırlı tutuldu.”

Kaynak: welt.de

taz: “Demokrasi ikinci planda”

Tageszeitung (taz), “Merz’ Besuch in der Türkei: Demokratie second” başlıklı yorumunda ziyareti demokrasi ekseninde sorguladı:

“Kanzler Merz geht es … darum, den Autokraten Erdoğan bei Laune zu halten. Dass ihm die Opposition egal ist, ist bezeichnend.”

(“Şansölye Merz’in amacı otokrat Erdoğan’ı memnun tutmak. Muhalefete ilgisizliği ise manidar.”)

Yorumda, Almanya’nın stratejik çıkarlarının demokratik ilkelerin önüne geçtiği ve “sessiz diplomasi” çizgisinin Türkiye’deki muhalif kesimler açısından olumsuz algılanabileceği vurgulandı.

Kaynak: taz.de

Der Tagesspiegel: “İnsan haklarında suskunluk”

Der Tagesspiegel gazetesi, “Schweigen aus diplomatischem Kalkül” başlıklı haberinde, Merz’in insan hakları konularında sessiz kalmasını eleştiren SPD ve Yeşiller’in tepkilerine yer verdi:

“SPD und Grüne vermissen klare Worte von Merz zu Menschenrechten in der Türkei.”

(SPD ve Yeşiller, Merz’in Türkiye’de insan hakları konusunda açık konuşmamasını eleştiriyor.)

Yorumda, Almanya’nın Ankara ile yakınlaşma isteğinin “diplomatik nezaket adına” eleştiri sınırlarını daralttığı ifade edildi.

Kaynak: tagesspiegel.de

Freie Presse: “Uyum değil, gerilim hâkim”

Freie Presse, “Kommentar zum Türkei-Besuch von Friedrich Merz: Weit auseinander” başlıklı değerlendirmesinde, Gazze meselesi üzerinden yaşanan görüş ayrılıklarına dikkat çekti:

“Eigentlich wollte Merz neue Harmonie bringen. Stattdessen kommt es zur Konfrontation über Gaza.”

(“Merz aslında yeni bir uyum atmosferi getirmek istiyordu, ancak Gazze konusunda karşıtlıklar öne çıktı.”)

Gazetenin yorumuna göre, Merz’in dış politika dili “denge arayışında”, fakat Türkiye’nin bölgesel tavrı Almanya’nın çizgisiyle tam örtüşmüyor.

Kaynak: freiepresse.de

Değerler mi, çıkarlar mı?

Alman basınının ortak paydası, Türkiye’nin artık “vazgeçilmez jeopolitik ortak” olarak görülmesi. Ancak bu yaklaşım, insan hakları ve demokrasi konularında sessiz kalındığı eleştirilerini de beraberinde getiriyor. Ziyaret, diplomatik protokolün ötesinde, iki ülkenin gelecekte nasıl bir ilişki modeli benimseyeceğine dair ipuçları veriyor:

• Berlin açısından: Göç, güvenlik, enerji ve savunma alanlarında Türkiye’yle iş-birliği stratejik öncelik.
• Ankara açısından: Almanya’yla diyalog, Avrupa ile siyasi bağın sürdürülmesi için önemli bir kanal.

İlgili Video
Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ile Ortak Basın Toplantısı