ABD'nin, pilot eğitimi tamamlanır tamamlanmaz Rus işgalcilere karşı savunma amacıyla Danimarka ve Hollanda'dan Ukrayna'ya F-16 savaş uçakları gönderilmesini onayladığı bildirildi.
Ukrayna, Rus hava üstünlüğüne karşı koymasına yardımcı olması için ABD yapımı F-16 savaş uçaklarını yoğun şekilde talep ediyordu.
Amerikalı bir yetkili Perşembe günü yaptığı açıklamada, Washington'un pilotların eğitimi tamamlandığında ABD'nin F-16 transfer taleplerinin onaylanmasını hızlandıracağına dair Danimarka ve Hollanda'ya resmi güvence verdiğini söyledi.
Reuters haber ajansına bilgi veren Amerikalı yetkiliye göre, Dışişleri Bakanı Antony Blinken Danimarkalı ve Hollandalı mevkidaşlarına mektup göndererek taleplerin onaylanacağı konusunda güvence verdi.
İki yetkiliye gönderdiği ve bir kopyası Reuters tarafından görülen mektupta Blinken, "ABD'nin hem F-16 savaş uçaklarının Ukrayna'ya transferine hem de Ukraynalı pilotların nitelikli F-16 eğitmenleri tarafından eğitilmesine tam destek verdiğini ifade etmek için yazıyorum. Ukrayna'nın devam eden Rus saldırganlığına ve egemenlik ihlallerine karşı kendini savunabilmesi kritik önemini korumakta" ifadelerini kullandı.
Blinken ayrıca taleplerin onaylanmasının Ukrayna'nın "ilk pilot grubu eğitimlerini tamamlar tamamlamaz yeni kabiliyetlerinden tam olarak yararlanmasına" olanak sağlayacağını söyledi.
Hollanda Dışişleri Bakanı Wopke Hoekstra, eski adı Twitter olan sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada "Washington'un Ukrayna'ya F-16 savaş uçağı gönderilmesinin önünü açma kararını memnuniyetle karşılıyoruz. Şimdi konuyu Avrupalı ortaklarımızla daha ayrıntılı olarak görüşeceğiz" dedi.
Danimarka da Ukrayna'ya savaş uçağı sağlanmasının artık görüşüleceğini bildirdi.
Danimarka Savunma Bakanı Jakob Ellemann-Jensen bugün Ritzau haber ajansına yaptığı açıklamada, "Hükümet birkaç kez (savaş uçakları için) eğitimden sonraki doğal adımın hibe olduğunu söyledi. Bu konuyu yakın müttefiklerimizle görüşüyoruz ve yakında bu konuda daha somut adımlar atabileceğimizi umuyorum" diye konuştu.
Danimarka Savunma Bakanlığı da bugünkü açıklamasında, 11 ülkeden oluşan bir koalisyonun bu ay içinde Danimarka'da Ukraynalı pilotları F-16 savaş uçaklarını uçurmak üzere eğitmeye başlayacağını kaydetti. Temmuz ayında Savunma Bakan vekili Troels Poulsen, 2024 yılı başlarında eğitimin "sonuçlarını" görmeyi umduklarını söylemişti.
NATO üyeleri Danimarka ve Hollanda, pilotların yanısıra destek personelini eğitmek, uçakların bakımını yapmak ve nihayetinde Ukrayna'nın Rusya ile savaşında kullanması için F-16'lar edinmesini sağlamak için uluslararası girişimlere öncülük ediyor.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte Mayıs ayında yaptığı açıklamada Hollanda'nın Ukrayna'ya F-16 sağlamayı ciddi olarak düşündüğünü, zira şu anda bu savaş uçaklarını kendi silahlı kuvvetlerinden aşamalı olarak tasfiye ettiğini açıklamıştı.
Hollanda Savunma Bakanlığı'nın verilerine göre, Hollanda'nın şu anda 24 adet operasyonel F-16'sı bulunuyor ve bu uçaklar 2024 ortasına kadar aşamalı olarak kullanımdan kaldırılacak. Diğer 18 savaş uçağı da şu anda satışa hazır durumda ve bunlardan 12'si geçici olarak satılmış durumda.
Ukrayna Hava Kuvvetleri Sözcüsü Yuriy Ihnat ise Çarşamba günkü açıklamasında, Kiev'in önümüzdeki sonbahar ve kış aylarında ABD yapımı F-16 savaş uçaklarını kullanamayacağını söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden Mayıs ayında Ukraynalı pilotların, Lockheed Martin üretimi F-16'larla eğitim programlarını onaylamıştı. Danimarka'daki eğitimin yanısıra Romanya'da da bir eğitim merkezi kurulacaktı.
Kamuyla paylaşılmayan görüşmelerde ise Amerikalı yetkililerin, F-16 jetlerinin Rus hava savunma sistemleri ve Ukrayna üzerindeki tartışmalı gökyüzü göz önüne alındığında, Kiev’e çok az yardımcı olacağını ve çığır açmayacağını söylediği belirtiliyor.
‘’ABD istihbaratı Ukrayna'nın saldırısının ana hedefine ulaşamayacağını söylüyor’’
Öte yandan ABD istihbarat camiasının, Ukrayna'nın karşı taarruzunun güneydoğudaki kilit şehir Melitopol'e ulaşamayacağını değerlendirdiği öne sürüldü. Bu tahminin gerçekleşmesi, Kiev’in bu yıl Rusya'nın Kırım'la kara bağlantısını kesme hedefini gerçekleştiremeyeceği anlamına geliyor.
Washington Post gazetesine konuşan kaynaklar bu gizli değerlendirmenin Rusya'nın işgal ettiği toprakları mayın tarlaları ve hendeklerden oluşan bir kalkanla savunmasına dayandığını söyledi. Bu öngörünün, milyarlarca dolarlık Batılı silah ve askeri teçhizatın kullanıldığı karşı saldırının neden hedeflerine ulaşamadığı konusunda Kiev ve Batı başkentlerinde tartışmalara yol açması muhtemel.
Gazetenin görüştüğü Amerikalı, Batılı ve Ukraynalı hükümet yetkilileri, isimlerinin gizli kalması koşuluyla konuştu. Amerikalı yetkililer, Melitopol'a ilerleyen Ukrayna güçlerinin şehrin birkaç mil dışında kalacağını söyledi.
Melitopol, Kırım'a açılan kapı olarak görüldüğü için Ukrayna'nın karşı saldırısı açısından kritik önem taşıyor. Şehir, Rusya'nın yarımadadan Ukrayna'nın güneyinde işgal ettiği diğer bölgelere askeri personel ve teçhizat taşımasına olanak sağlayan iki önemli otoyol ve bir demiryolu hattının kesiştiği noktada yer alıyor.
Yeni istihbarat değerlendirmesi Şubat ayındaki gizli bir ABD öngörüsüyle de uyumlu. Sosyal medya uygulaması Discord'a sızdırılan gizli bir belgede ayrıntıları verilen değerlendirmede, teçhizat ve kuvvet gücündeki eksikliklerin, karşı saldırının Ukrayna'nın Ağustos ayına kadar Kırım'a giden kara köprüsünü kesme hedefinin "oldukça gerisinde" kalacağı anlamına gelebileceği belirtilmişti.
Washington Post’a göre Kongre’deki bazı Cumhuriyetçi ve Demokratlar’a iletilen son değerlendirme, kapalı kapılar ardında yapılan toplantılarda suçlamalara yol açtı bile. Bazı Cumhuriyetçiler, saldırının yetersiz sonuçları nedeniyle Başkan Biden'ın Ukrayna'ya 20,6 milyar dolarlık ek yardım talebine karşı çıkıyor. Diğer Cumhuriyetçiler ve as sayıda olsalar da şahin Demokratlar, Ukrayna'ya daha güçlü silahları daha erken göndermediği için yönetimi suçluyor.
VOA TÜRKÇE
