Kronoloji: ABD Öncülüğündeki Irak Savaşı’nın 20. Yılı

2003 yılında ABD öncülüğündeki Irak işgali, Saddam Hüseyin’i devirmeyi ve ardından gelişen bir demokrasiyi başlatmayı amaçlıyordu. Bunun yerine Iraklılar yıllarca süren kargaşa ve kaosla karşı karşıya kaldı.

Önce Saddam yanlıları, ardından da El Kaide tarafından başlatılan yıkıcı isyanı, mezhepsel bir iç savaş ve daha sonra ülkenin üçte birini işgal eden ve binlerce kişiyi katleden IŞİD’in yükselişi izledi.

Reuters haber ajansı Irak’ta son 20 yılda yaşanan başlıca olayları ve gelişmeleri derledi.

* 20 Mart 2003: ABD liderliğindeki güçler Saddam Hüseyin'i devirmek için Irak'ı işgal etti. Saldırı Irak ordusunu ezdi ve Saddam'ı birkaç hafta içinde iktidardan uzaklaştırdı.

* 9 Nisan 2003: ABD birlikleri Bağdat'ı ele geçirdi. Saddam saklanmaya başladı. Bağdat'ta ve başka yerlerde kanunsuzluk baş gösterdi.

* 1 Mayıs 2003: Başkan George W. Bush Irak'ta "ABD ve müttefiklerinin galip geldiğini" ilan etti. Uçak gemisi Abraham Lincoln'de yaptığı konuşmada arkasındaki bir pankartta "Görev Tamamlandı" yazıyordu.

* 23 Mayıs 2003: Koalisyon Geçici Yönetimi Başkanı Paul Bremer, Irak ordusunu ve istihbarat servislerini lağvetti. İşsiz kalan yüz binlerce silahlı ve öfkeli Iraklı sokaklara dağıldı.

* 7 Ağustos 2003: Ürdün'ün Bağdat'taki büyükelçiliğine bomba yüklü bir kamyonla düzenlenen saldırıda en az 17 kişi öldü.

* 19 Ağustos 2003: Bağdat'taki Birleşmiş merkezine bomba yüklü kamyonla düzenlenen intihar saldırısında BM elçisi Sergio Vieira de Mello dahil 22 kişi öldü.

* 29 Ağustos 2003: Necef'teki İmam Ali Camii'nde bomba yüklü bir araç, aralarında üst düzey Şii Müslüman lider Ayetullah Muhammed Bakır El Hekim'in de bulunduğu en az 83 kişiyi öldürdü.

* 2003 yaz ayları: Saddam yanlısı gerillalar, ardından El Kaide ve Şii savaşçılar tarafından ABD öncülüğündeki güçlere karşı isyan başlatıldı. ABD güçleri Irak’ta kitle imha silahları bulamadı.

* 13 Aralık 2003 - ABD birlikleri Tikrit yakınlarında bir çukurda saklanan Saddam Hüseyin’i yakaladı. Saddam’ın sakalları uzamış ve bitkin haldeydi.

* 2004 bahar ayları: İsyan Felluce'de ve Sünni Müslümanlar’ın çoğunlukta olduğu Anbar vilayetinin başka yerlerinde ve güneyde Şii din adamı Mukteda Sadr'ın takipçilerinin şiddet eylemleri ile yoğunlaştı. ABD askerlerinin, Ebu Gureyb hapishanesinde tutuklulara kötü muamele yaptığını gösteren fotoğrafların ortaya çıkması, uluslararası bir skandala neden oldu.

* 31 Mart 2004: Felluce'de Amerikalı özel askeri güvenlik firması Blackwater’ın 4 görevlisi öldürüldü ve yanmış cesetlerden bazıları bir köprüye asıldı.

* 11 Mayıs 2004: Amerikalı işadamı Nicholas Berg kaçırıldı ve kafası kesilerek öldürüldü. Berg’ün ölümü videoya kaydedildi.

* Ekim 2004: Irak'taki El Kaide lideri Ebu Musab El Zerkavi, çoğunluktaki Şii Müslümanlar’ı azınlıktaki Sünniler’e karşı bir iç savaşa sürüklemek için kanlı saldırılar düzenlemeye başladı.

* 8 Haziran 2006: Zerkavi ABD güçleri tarafından öldürüldü.

* 30 Aralık 2006: Irak mahkemesinin 1982'de Kuzey Irak'ta 148 erkek ve çocuğu öldürmekten idama mahkum ettiği Saddam Hüseyin, maskeli cellatlar tarafından asıldı.

* Ocak 2007: Bush, isyanla mücadele için Irak'a ABD askerlerinin takviyesini de içeren yeni bir savaş stratejisi açıkladı.

* Ekim 2007: Irak, Blackwater güvenlik görevlilerinin Bağdat'taki bir çatışmada 17 Iraklı’yı "kasten öldürdüğünü" söyledi ve görevlilere karşı yasal adımlar atmayı planladığını açıkladı. Blackwater, güvenlik görevlilerinin bir konvoya yapılan saldırıya yasal olarak karşılık verdiğini söyledi.

*Ağustos 2010 - Son ABD muharip tugayı Irak'tan ayrıldı.

* 4 Temmuz 2014: IŞİD lideri Ebubekir El Bağdadi, Musul'un ortaçağdan kalma El Nuri camisinin minberine çıkarak halifeliğini ilan etti ve tüm dünyanın dikkatini üzerine çekti.

*2017: IŞİD’in İslam adına binlerce kişiyi öldürdüğü ve infaz ettiği acımasız yönetimi, Iraklı ve uluslararası güçlerin örgütü Musul'da yenilgiye uğratmasıyla sona erdi.

* 19 Ekim 2018: Başkan Donald Trump IŞİD'in yenildiğini ilan etti.

* 27 Ekim 2019: Trump, IŞİD lideri Ebubekir El Bağdadi'nin Suriye'de ABD özel kuvvetleri tarafından düzenlenen bir gece baskını sırasında öldürüldüğünü duyurdu. Bağdadi saldırı sırasında çıkmaz bir tünele kaçarken üzerindeki patlayıcı yüklü yeleği infilak ettirerek üç çocuğuyla birlikte öldü.